Doğal fosfat kayası gübresi (İngilizce: Rock Phosphate), fosfor içeren, işlenmemiş veya çok az işlenmiş doğal bir mineraldir. Genellikle apatit adı verilen fosfat minerallerinden oluşur. Kimyasal işleme tabi tutulmadan kullanıldığı için organik tarımda tercih edilir.

 Doğal Fosfat Kayası Nedir?

• Ana bileşeni: Kalsiyum fosfat (Ca₅(PO₄)₃(OH, F, Cl))

• Ortalama %25–35 P₂O₅ içerir, ancak suda çözünürlüğü çok düşüktür.

• Toz veya granül formda satılır.

Faydaları

• Toprakta uzun süreli fosfor kaynağı sağlar (yavaş salınım).

• Asidik topraklarda (pH < 6) çözünürlüğü artar, bitkiler fosforu daha kolay alır.

• İçeriğinde aynı zamanda kalsiyum ve bazı eser elementler bulunabilir.

• Organik tarımda kullanımı yaygındır; kimyasal katkı içermez.

 Ne Zaman ve Nasıl Kullanılır?

• Toprak asidikse (pH < 6), fosfor alımı artar; bu yüzden en etkili olduğu yerler asidik topraklardır.

• Ekim öncesi veya arazi hazırlığında uygulanmalı, toprakla iyice karıştırılmalıdır.

• Yavaş etkili olduğundan, genellikle çok yıllık bitkiler, meyve ağaçları ve organik tarım için uygundur.

Ortalama Uygulama Dozu:

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Nötr ya da alkali topraklarda (pH > 7) çözünürlüğü düşüktür → etkinliği azalır.

• Etkisi yavaştır, hemen sonuç beklenmemelidir.

• Fosfor ihtiyacının acil olduğu durumlarda tercih edilmez (örneğin fide döneminde DAP veya MAP daha uygundur).

• Çok ince öğütülmüş formu daha etkilidir çünkü çözünme yüzeyi artar.

Nerelerde Kullanılır?

• Organik tarım uygulamaları

• Asidik topraklar

• Meyve ağaçları ve bağlarda uzun süreli fosfor ihtiyacı için

• Yavaş salınımlı gübreleme isteyen sistemlerde

• Toprak ıslah projelerinde (fosfor takviyesi)